مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی
تقریبا تمام کارکنان در سال‌های آخر دوره خدمت خودشان یک دغدغه مشترک دارند. اینکه چه زمان و چگونه و با چه مقدار مستمری بازنشست خواهند شد. اگر در طول فعالیت طولانی با انواع کارفرماها در انواع مشاغل درگیر باشید، احتمالاً به مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی نیاز دارید.
موضوعاتی مانند حق بیمه اضافی، کسری سابقه، میانگین حقوق مبنای دو سال آخر و نحوه محاسبه سوابق همگی چالش‌های بسیاری از افراد در سال‌های آخر خدمت و نزدیک بازنشستگی است. قطعاً علاقه دارید که بدانید سوابق شما را چگونه محاسبه می‌کنند؟ و معیار مستمری بازنشستگی چگونه حساب و کتاب می‌شود؟ در این مقاله از آرکاتکس برای مشاوره بازنشستگی بیمه تأمین اجتماعی کنار شما هستیم و می‌خواهیم ماجرای بازنشستگی را نکته به نکته تحلیل کنیم.
همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره تخصصی تر با کارشناسان آرکا تکس به صفحه مشاوره بیمه تامین اجتماعی مراجعه نمایید .
انواع بازنشستگی در تأمین اجتماعی
در تأمین اجتماعی سه نوع بازنشستگی وجود دارد که بر اساس سن، سابقه بیمه و نوع شغل تعیین می‌شود. در ادامه به زبان ساده هر کدام را توضیح می‌دهیم:
بازنشستگی عادی
با این شرایط میتوانید بازنشسته شوید:
-
۳۵ سال سابقه بیمه بدون توجه به سن
-
طبق قانون جدید از سال ۱۴۰۴:
-
مردان: ۶۲ سال سن + حداقل ۲۰ سال سابقه
-
زنان: ۵۵ سال سن + حداقل ۲۰ سال سابقه
-
-
اگر مردی در سن ۶۰ سالگی کمتر از ۲۸ سال سابقه داشته باشد، باید از قانون پلکانی استفاده کند (یعنی با کار بیشتر سابقه‌اش را تکمیل کند)
بازنشستگی خاص
مربوط به مشاغل سخت یا افراد دارای معلولیت است:
-
مشاغل سخت و زیان‌آور:
-
هر سال سابقه = ۱.۵ سال سابقه معمولی
-
با ۲۰ سال سابقه متوالی یا ۲۵ سال سابقه متناوب، بدون شرط سنی می‌توان بازنشسته شد
-
برای این نوع بازنشستگی، شغل باید توسط اداره کار تأیید شود
-
-
بازنشستگی معلولان:
-
با ۲۰ سال سابقه و سابقه ارفاقی (بر اساس نوع معلولیت)
-
شرط سنی: مردان ۵۰ سال، زنان ۴۵ سال
-
بازنشستگی با شرط سابقه
برای کسانی که سابقه کمی دارند ولی سن‌شان بالا رفته:
-
۱۰ سال سابقه + سن بازنشستگی (۶۲ سال مردان، ۵۵ سال زنان)
-
۳۰ سال سابقه بیمه:
-
مردان با ۵۰ سال سن
-
زنان با ۴۵ سال سن
-
نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی
دوران بازنشستگی، فصلی جدید برای لذت بردن از ثمره سال‌ها تلاش و تجربه است. درک چگونگی محاسبه مستمری بازنشستگی تامین اجتماعی، گامی مهم برای برنامه‌ریزی این دوره ارزشمند است. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، فرمول محاسبه مستمری ماهانه شما به این صورت است:
مجموع حقوق ماهانه بیمه شده در 24 ماه آخر / 24 × سابقه بیمه به سال / 30 = مستمری ماهانه
محاسبه سوابق بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی
محاسبه سابقه بیمه یکی دیگر از محورهای مهم در مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی است. معمولاً افراد در روش‌های محاسبه سوابق ناتوان هستند و یا اصولاً اطلاع کافی از چگونگی روند محاسبه سابقه ندارند.
محاسبه سابقه بیمه تامین اجتماعی براساس روزهای کاری است که حق بیمه برای آنها پرداخت شده است. هر ۳۶۰ روز کار نیز معادل یک سال سابقه کامل محاسبه می‌شود. نکته کلیدی در همین بخش ماجرا است، زیرا تنها روزهایی قابل احتساب هستند که کارفرما و یا خود شخص حق بیمه مربوط به خود را پرداخت کرده باشد. به عنوان مثال اگر کارفرما در طول سال فقط برای ۸ ماه و در هر ماه به اندازه ۲۰ روز حق بیمه را رد کند، عملاً فقط ۱۶۰ روز بیمه تامین اجتماعی آن سال را پرداخت کرده‌اید. این در حالی است که تمام سال را در آن واحد کار کرده‌اید
سوابق اشتغال اصلی
تمام سوابقی است که حق بیمه اجباری آن توسط کارفرما پرداخت شده است. این سوابق به روز محاسبه شده و اشتغال مستمر در یک یا چند کارگاه را شامل می‌شود. اگر فردی حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، می‌تواند از حق بیمه اختیاری برای ادامه سوابق اشتغال اصلی خودش استفاده کند.
سوابق تکمیلی
به هر نوع سابقه گفته می‌شود که به شکل افزاینده به سابقه اصلی اضافه می‌شوند. این سوابق شامل حداکثر یک سال بیمه بیکاری، دو سال برای خدمت سربازی، مرخصی‌های بدون حقوق در شرایط خاص و حتی یک سال مرخصی فرزندآوری بدون حقوق است. به عنوان مثال اگر آقایی در سن ۶۰ سالگی باشید و سوابق شما فقط ۲۸ سال است، میتوانید از طرح اضافه سابقه ۲ سال سربازی برای تکمیل بازنشستگی خود استفاده کنید.
سوابق خریدنی
به هر نوع پرداخت حق بیمه اضافی گفته می‌شود. مانند زمانیکه برای کسری سابقه میتوانید حداکثر ۱۰ سال را خریده و یا حداکثر ۵ سال دوره تحصیلی را به عنوان سوابق خود معرفی نمایید. البته برای هر کدام از این سوابق خریدنی اضافی شرایط سنی خاصی پیش بینی شده است.
اگر سابقه در سازمانی دیگر دارید، چه باید کرد؟
چالش زمانی است که در طول ۳۰ سال گذشته مدت زمانی را در یک سازمان دیگر مانند نیروهای مسلح، آموزش و پرورش و… کار کرده باشید. در این صورت بخشی از سوابق شما در خارج از سازمان تامین اجتماعی است. ادغام سوابق در چنین شرایطی از مهمترین برنامه‌های مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی است. برای ادغام سوابق باید مراحل زیر را سپری کنید:
- از سازمان قبلی یک گواهی بازنشستگی یا گواهی سابقه بیمه دریافت کنید.
- گواهی سازمان مذکور را به همراه مدارک هویتی از قبیل شناسنامه، کارت ملی و… به شعبه اصلی سازمان تامین اجتماعی تحویل دهید.
- کارشناس تامین اجتماعی، تمام سوابق خارج از سازمان شما را استعلام گرفته و پس از تایید با سابقه فعلی شما در سازمان تامین اجتماعی ادغام می‌کند.
نکته‌های کلیدی مشاوره بیمه بازنشستگی
جالب است که تقریباً اکثر افراد نیازمند به مشاوره بازنشستگی بیمهتامین اجتماعی دغدغه‌های کم و بیش یکسانی دارند. اکثر افراد به دلیل کم آگاهی و یا نداشتن اطلاعات تکمیلی است که در پیچ و خم بازنشستگی تامین اجتماعی گرفتار می‌شوند. مواردی مانند:
حق بیمه اضافی چیست؟
اگر سابقه شما برای بازنشستگی کافی نباشد، میتوانید با پرداخت حق بیمه این کسری سابقه را جبران کرده و سنوات باقیمانده را پرداخت کنید. البته نهایتاً برای ۱۰ سال و به شرط رسیدن به حداقل سن مورد نیاز میتوانید از قابلیت حق بیمه اضافی برای پرداخت کسری‌ها استفاده کنید. این موضوع از جمله نکات کلیدی در برنامه های مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی است.
سنوات تکمیلی چیست؟
شرایطی وجود دارد که میتوانید کسری سنوات بازنشستگی خود را از طریق اضافه کردن سنوات سربازی و یا تحصیلی و حتی کارآموزی تکمیل نمایید. البته روش استفاده از این نوع سنوات بحث تخصصی است و بهتر است از خدمات مشاوره بازنشستگی بیمه تأمین اجتماعی برای آن استفاده کنید.
بازگشت به کار پس از بازنشستگی
پس از بازنشستگی اگر همچنان مایل به کار کردن هستید، باید تحت بیمه بازنشستگان ادامه دهید. در این صورت حق بیمه سهم خود را مستقل از کارفرما پرداخت خواهید کرد. تا زمانی که تحت بیمه بازنشستگی به فعالیت شغلی خود ادامه می‌دهید، مستمری شما قطع می‌شود. اما پس از اتمام کار مجدداً این مستمری براساس سوابق جدید محاسبه شده و پرداخت می‌گردد.
چرا میانگین حقوق مبنای دو سال آخر با حقوق واقعی هنگام کار فرق دارد؟
بارها با افرادی در مشاوره بازنشستگی بیمه تأمین اجتماعی روبرو هستیم که از مقدار حقوق و یا مستمری محاسبه شده توسط سازمان تامین اجتماعی ناراضی هستند و ادعا می‌کنند که سازمان حق آنها را خورده است.
اول از همه باید بدانید که حقوق ناخالص آخر شما مبنای محاسبه مستمری نیست، بلکه میانگین را براساس حقوقی که حق بیمه از آن کسر شده محاسبه می‌کنند. حالا اگر حقوق شما بیشتر از سقف معاف از مالیات حق بیمه باشد، مازاد آن در محاسبات لحاظ نمی‌شود. از طرفی اگر کارفرما حقوق کامل شما را به عنوان مبنای محاسبه حق بیمه اعلام نکرده باشد، میانگین دو سال آخر شما پایین‌تر محاسبه می‌شود. در نتیجه مستمری کمتر از حقوق سال‌های پایانی دریافت می‌کنید.
شرایط استفاده از مشاغل سخت و زیان آور
بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور یکی دیگر از ابهامات و موضوعات مورد بحث انبوه کارگران است. بارها با کارگرانی در مشاوره بازنشستگی بیمه تأمین اجتماعی روبرو هستیم که با وجود ۲۰ سال فعالیت در شغلی سخت نمی‌توانند از بازنشستگی پیش از موعد استفاده کنند. زیرا این نوع بازنشستگی حداقل دو شرط اساسی دارد:
شرط اول: شغل شما باید رسماً و قانونی در فهرست مشاغل سخت و زیان آور مصوب هیئت وزیران باشد. از طرفی کارفرما برای ثبت موقعیت شغلی شما به عنوان سخت و زیان آور اقدام کرده باشد.
شرط دوم: کارفرما باید در تمام این سال‌ها شما را با کد شغلی سخت و زیان آور به تامین اجتماعی معرفی کرده و حق بیمه مخصوص آن را پرداخت کرده باشد. بارها در مشاوره بیمه بازنشستگی با چنین مواردی روبرو هستیم. زمانیکه کارفرما از حق بیمه مشاغل زیان آور شانه خالی می‌کند.
سخن پایانی: بهترین زمان برای درخواست بازنشستگی چه موقع است؟
زمان مناسب اقدام برای بازنشستگی یکی از ابهامات متداول است که باعث شده تا خیلی‌ها به فکر مشاوره بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی باشند. در کل یک سوال ساده وجود دارد، اینکه آیا زودتر و یا دیرتر برای بازنشستگی اقدام کنیم؟
اقدام برای بازنشستگی مسیر روتین خود را دارد. قاعدتاً اگر ۳۰ سال خدمت کرده باشید و سن شما فراتر از ۶۰ سال رسیده، خود به خود بازنشسته هستید. اما ممکن است به هزار دلیل شخصی علاقمند شوید که زودتر و از طریق خرید سنوات اقدام کنید. به هر حال حقوق مستمری در بازنشستگی‌های زود هنگام (خرید مستمری) کمتر است. لذا بهترین پیشنهاد اقدام برای تکمیل سابقه و بازنشستگی معمولی است. البته برای هر نوع سوال و راهنمایی میتوانید از خدمات مشاوره تامین اجتماعی بازنشستگی در آرکاتکس استفاده کنید.
