اگر صاحب یک کسب‌وکار هستید، حتماً نام گروه بندی مشاغل مالیاتی 1404 یا بخشنامه گروه بندی مشاغل مالیاتی را شنیده اید. این دسته‌بندی در واقع تفکیکی است که سازمان امور مالیاتی براساس میزان درآمد سالیانه انجام میدهد و کسب‌وکارها را در سه گروه اصلی قرار میدهد.
هدف این سیستم، محاسبه عادلانه مالیات، ساده‌سازی روند ارسال اظهارنامه و ایجاد شفافیت بیشتر است. در این تقسیم‌بندی، نوع فعالیت یا تعداد کارکنان اهمیتی ندارد و صرفاً میزان درآمد ملاک اصلی است. تفاوت در گروه‌ها باعث تغییر در نحوه محاسبه مالیات، میزان معافیت‌ها و حتی شیوه ارسال اظهارنامه خواهد شد.
اگر می‌خواهید بدانید کسب‌وکار شما در کدام گروه قرارمی‌گیرد و چه تأثیری بر پرداخت مالیات دارد، ادامه این مقاله می‌تواند راهنمای خوبی برایتان باشد.
گروه بندی مشاغل مشاغل مالیاتی در یک نگاه
سازمان امور مالیاتی کشور رویکرد درآمدزایی برای گروه‌بندی مشاغل مختلف دارد. با این حال به نوع کسب و کارها و روش‌های درآمدزایی آنها نیز توجه کرده است. بر این اساس تمام مشاغل در دو گروه کلی قرار می‌گیرند:
مشاغل دارای فعالیت‌های تولیدی
به هر نوع کسب و کاری گفته می‌شود که دارای واحدهای تولیدی و صنعتی است و در نهایت یک یا چند نوع محصول فرآوری شده را تولید می‌کند. دولت برای رونق تولید داخلی برخی از معافیت‌های مالیاتی را برای این گروه تدارک دیده است.
مشاغل دارای فعالیت‌های غیر تولیدی
انواع کسب و کارها بر پایه خدمات بازرگانی و تجاری از جمله عمده فروش‌ها و یا خرده فروش‌ها و حتی تمام بازرگانان در زمینه صادرات و واردات کالا در این دسته‌بندی هستند. این گروه شامل فعالیت تمام کسب و کارهای خدماتی از قبیل وکلا، پزشکان، مهندسین، حسابدارها، حمل و نقل، هتل‌داری و… نیز می‌شود.
گروه‌بندی براساس نوع شغل مقدمه‌ای برای گروه بندی مشاغل مالیاتی 1404 ، است. برای مشاوره تخصصی در زمینه اظهارنامه مالیاتی از همینجا با کارشناسان ما در آرکاتکس تماس بگیرید. اما اگر به اطلاعات کامل‌تری نیاز دارید، در ادامه ساختار دسته‌بندی گروه‌های ۱، ۲ و ۳ را بررسی خواهیم کرد.
گروه بندی اظهارنامه مالیاتی براساس درآمد و سطح فعالیت
گروه‌های سه گانه معروف که اساس تعیین مالیات‌ها هستند، براساس سطح درآمد دسته‌بندی می‌شوند. میزان فروش سالیانه با در نظر گرفتن نوع فعالیت محور اصلی برای تعیین این سه گروه هستند که با توجه به ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم پیش بینی شده است. البته در این مقاله از معرفی گروه ۳ توضیحاتمان را آغاز می‌کنیم.
گروه بندی مشاغل مالیاتی 1404
تمام کسب و کارهای کوچک که میزان فروش کالا و یا خدمات سالانه آنها تا حداکثر ۱۰ میلیارد تومان است، در این گروه قرار می‌گیرند. اکثر مغازه‌داران و یا مشاغل خدماتی کوچک مانند پزشکان عمومی، تعمیرکاران و… در این گروه و جزء کسب و کارهای کوچک دسته‌بندی می‌شوند. البته هر نوع کسب و کار حتی یک فعالیت بزرگ اقتصادی و تولیدی که تازه تاسیس بوده و حداکثر سه سال از آغاز فعالیت آن می‌گذرد نیز در همین گروه مالیاتی دسته‌بندی می‌شوند. صاحبان مشاغل گروه سوم برای تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی باید مدارک زیر را تهیه کنند:
- اطلاعات کامل هویتی و مکان استقرار شغل
- مدارک مربوط به درآمد مشمول مالیات و هر نوع بخشودگی یا معافیت‌های قانونی مالیاتی
- مجوزهای قانونی برای انجام فعالیت‌های اقتصادی
- خلاصه گزارش درآمد و هزینه
- اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت‌های شغلی
گروه سوم چه وظایف مالیاتی دارند؟
گروه سوم از گروه بندی مشاغل مالیاتی، محل قرارگیری کسب و کارهای کوچک و یا تازه تاسیس است. لذا به حمایت‌های بیشتری از جانب دولت و سازمان امور مالیاتی نیاز دارند. اکثر کسب و کارها نیز در همین گروه بندی مشاغل مالیاتی قرار می‌گیرند.
مالیات مشاغل گروه سوم به روش وصولی (قطعی شده) محاسبه می‌شود و همچنین معاف از نگهداری دفتر هستند. اما سازمان امور مالیاتی سالانه براساس پایه‌های در نظر گرفته شده هر شغل مانند مساحت مغازه، موقعیت مکانی و یا نوع فعالیت مقدار درآمد این کسب و کارها را تخمین زده و لیستی از مالیات قطعی شده را برای آنها صادر می‌کند. اگر صاحب کسب و کاری کوچک هستید، برای بررسی گروه بندی جهت مشاوره و دفاع مالیاتی می‌توانید از خدمات آرکاتکس استفاده کنید.
گروه دوم مشاغل مالیاتی
تمام کسب و کارها با درآمد متوسط در این گروه بندی اظهارنامه مالیاتی قرار می‌گیرند. کسب و کارهایی که درآمد سالیانه آنها در بازه ۱۰ الی ۳۰ میلیارد تومان قرار دارد. بنابراین مشاغل نسبتاً بزرگی هستند که معمولاً برای بیش از یک نفر در حد فروشگاهی بزرگ و یا کارگاهی با چند نفر کارگر فعالیت می‌کنند. صاحبان کسب و کارهای متوسط در گروه دوم نیز برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی باید مدارک معینی را آماده کنند:
- اطلاعات کامل هویتی از قبیل آدرس مکانی کسب و کار
- فهرست درآمد مشمول مالیاتی به همراه بخشودگی یا هر نوع معافیت‌های قانونی مالیاتی
- اطلاعات حساب‌های بانکی کسب و کار
- اطلاعات تمام شرکا
- صورت کامل درآمد و هزینه در هر دوره مالیاتی
- اطلاعات کامل اموال و دارایی‌های مربوط به فعالیت شغلی
- موجودی مواد و کالاها در ابتدا و پایان هر دوره مالیاتی
وظایف مالیاتی گروه دوم
گروه بندی مشاغل مالیاتی برای دسته‌بندی کسب و کارها براساس محدوده درآمدی کاملاً شفاف تنظیم شده است و البته وظایف حمایتی از مشاغل سطح متوسط را پیش بینی کرده است. مشاغلی که در این گروه‌بندی قرار می‌گیرند، موظف به نگهداری از دفاتر درآمد و هزینه‌ها هستند. این مشاغل باید اظهارنامه مالیاتی خود را براساس اطلاعات همین دفاتر تنظیم کنند. همچنین مالیات این گروه براساس عملکرد واقعی محاسبه می‌شود. اما اگر فاقد دفتر باشند، ممکن است از روش‌های دیگری برای شفاف‌سازی درآمدها و محاسبه مالیاتی استفاده شود.
گروه اول مشاغل مالیاتی
تمام کسب و کارهای بزرگ با درآمد سالانه بیش از ۳۰ میلیارد تومان به واسطه‌ی نوع فعالیت گسترده‌ای که دارند در این گروه قرار می‌گیرند. البته کسب و کارها و یا موسسات در این گروه تفکیک نمی‌شوند. به عنوان مثال ممکن است یک کارگاه شیرینی‌پزی معمولی در این گروه قرار بگیرد، مادامیکه تمام شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ مثل انواع خودروسازها، بانک‌ها، بیمه‌ها، صرافی‌ها و… نیز در همین گروه قرار دارند. همچنین افراد حقیقی با درآمد بالای ۳۰ میلیارد تومان نیز در این گروه هستند. مانند وکلا یا پزشکان متخصص که گاهاً به چنین سطح درآمدی می‌رسند. در این صورت نیز به عنوان صاحب کسب و کار گروه شماره 1 معرفی می‌شوند.
وظایف مالیاتی گروه اول
گروه اول در دسته‌بندی کسب و کارهای بزرگ قرار دارد. تمام ماجراها برای گروه بندی مشاغل مالیاتی این کسب و کارها کاملاً متفاوت از دیگر گروه‌های ۲ و یا ۳ بررسی می‌شوند. از طرفی مشاغل در گروه 1 مالیاتی نیز وظایف مشخص و تعریف شده‌ای دارند.
مشاغل در گروه مالیاتی شماره ۱ باید تمام دفاتر روزنامه، دفاتر دستی یا ماشینی و مدارک خود را تکمیل کرده و نگهداری کنند. همچنین تمام رویدادهای مالی را باید براساس قوانین تعریف شده سازمان مالیاتی تنظیم کرده و گزارش کنند. برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی این گروه نیز به مدارکی از قبیل اطلاعات هویتی، موجودی کالاها در اول و پایان دوره، ترازنامه، اطلاعات شرکا، صورتحساب سود و زیان و اطلاعات کامل دفاتر قانونی نیاز دارید. در عین حال مالیات این گروه براساس عملکرد واقعی یعنی درآمد منهای هزینه قابل قبول محاسبه می‌شود.
آیا گروه بندی مشاغل مالیاتی شامل اشخاص حقوقی می‌شود؟
گروه بندی مشاغل مالیاتی صرفاً برای بررسی کسب و کارهای افراد حقیقی است. هر نوع کسب و کار که در دایره افراد حقوقی قرار می‌گیرد، خارج از این گروه‌بندی بررسی شده و ساز و کار محاسبه مالیاتی آنها نیز متفاوت است. افراد حقوقی باید در موعد مقرر مالیات‌های مرتبط با کسب و کارشان را به سازمان امور مالیاتی فرستاده و همچنین مبلغ مالیات تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی را به موقع پرداخت نمایند. تمام کسب و کارهای حقوقی در ابتدای فعالیت تجاری و یا تولیدی، کد مالیاتی دریافت می‌کنند و براساس همین ساز و کار است که مقدار مالیات آنها محاسبه می‌شود.
مقایسه گروه بندی مشاغل مالیاتی 1404
برای بررسی گروه‌های مختلف مشاغل مالیاتی و تفاوت آنها از اطلاعات جدول زیر استفاده کنید:
| معیار مقایسه | گروه مالیاتی ۱ (مشاغل بزرگ) | گروه مالیاتی دو (مشاغل متوسط) | گروه مالیاتی سه (مشاغل کوچک) |
| تعریف و نوع فعالیت | اشخاص حقیقی که درآمد بالایی دارند (بالای ۳۰ میلیارد در سال) | اشخاص حقیقی با مشاغل خاص که درآمد متوسط ۱۰ الی ۲۰ میلیارد سالانه دارند | کسب و کارهای کوچک با درآمد کمتر از ۱۰ میلیارد سالیانه مانند مغازه‌داران و صاحبان مشاغل کوچک |
| ماهیت مالیاتی | عملکردی براساس اسناد و مدارک و دفاتر قانونی | عملکرد یا مقطوع | مقطوع براساس فروش یا سود فرضی |
| نحوه محاسبه مالیات | حاصل تفریق هزینه‌ها از درآمد که در نرخ مالیات ضرب می‌شود | – عملکردی به مانند گروه ۱
– مقطوع به مانند گروه ۳ |
مالیات از پیش تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی و در نظر گرفتن درآمد فرضی |
| دفاتر قانونی | باید دفاتر روزنامه و کل به همراه تمام اسناد و مدارک ارائه شود | با توجه به روش عملکردی و یا مقطوع نوع ارائه دفاتر تعیین می‌شود | معاف از نگهداری دفاتر رسمی |
| مهلت ارسال اظهارنامه | حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی | حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی | نیازی به تسلیم اظهارنامه نیست. مالیات به صورت ابلاغیه اعلام می‌شود. |
| نمونه مشاغل | – بانک‌ها
– کارخانجات – شرکت‌های بازرگانی – بزرگ شرکت‌های بیمه – و… |
– پزشکان
– وکلا – آزمایشگاه‌ها – بیمارستان‌ها – و… |
– اکثر مغازه‌داران
– رستوران‌های کوچک – کافی شاپ‌ها – و… |
سخن پایانی: آیا از وظایف مالیاتی گروه خود مطلع هستید؟
احتمالاً به راحتی و پس از مطالعه این مقاله می‌توانید گروه بندی مشاغل مالیاتی را بررسی کرده و مطمئن شوید که کسب و کار شما در کدام گروه قرار می‌گیرد. ولی حالا وظایفی دارید و باید تمام مسیر قانونی مالیاتی خود را با جزئیات کامل سپری کنید. در این صورت آیا از تمام نکات حقوقی، مالیاتی و وظایف خود مطلع هستید؟ بررسی وظایف گروه مالیاتی اقدام کاملا تخصصی است. اما برای بررسی کامل گروه مالیاتی خودتان بهتر است از مشاوره افراد آگاه و باتجربه استفاده کنید. مشاوران آرکاتکس می‌توانند به شما برای بررسی نوع گروه و وظایف شما کمک کنند.
