مالیات یک پرداخت یا هزینه‌ی اجتماعی اجباری است که دولت سالانه از افراد و کسب‌وکارها دریافت می‌کند. مالیات بر اساس مقدار مشخصی از سود حاصل از خرید و فروش با توجه به هزینه‌ها و درآمد کلی شرکت محاسبه می‌شود.
مشاغل باید حسابرسی مالیاتی خود را به یک حسابدار مجرب و حرفه‌ای بسپارند؛ زیرا در صورتی‌که حسابرسی مالیاتی به‌درستی انجام نشود، احتمال اینکه میزان مالیاتی که برای پرداخت به شما اعلام می‌شود خیلی بیشتر از مقدار قانونی و واقعی باشد، وجود دارد. در چنین شرایطی نیاز به دفاع مالیاتی خواهید داشت.
اگر می‌خواهید در مورد دفاع مالیاتی و مراحل درخواست آن اطلاعات بیشتری کسب کنید پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
دفاع مالیاتی چیست؟
منظور از دفاع مالیاتی فرآیندی است که یک فرد یا شرکت در آن از حقوق و منافع خود در برابر سازمان امور مالیاتی دفاع می‌کند. این نوع دفاع زمانی ضرورت دارد که اختلافی در محاسبه یا پرداخت مالیات به‌وجود آمده باشد یا اینکه سازمان مالیات در جهت بررسی یا تشخیص کم‌کاری و ابهامات در اظهارنامه‌های مالیاتی، فرد یا شرکت را تحت پیگیری قرار میدهد.
اهمیت دفاع مالیاتی
دفاع مالیاتی بسیار حائز اهمیت است و در صورتی‌که نیاز باشد افراد یا کسب‌وکارها باید حتما برای انجام آن اقدام کنند و از حقوق و منافع خود دفاع نمایند. از جمله مهم‌ترین دلایل اهمیت این موضوع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
حفاظت از منافع مالی
دفاع مالیاتی موثر تاثیر بسزایی در کاهش مالیات‌های اضافی و جلوگیری از پرداخت‌های غیرضروری دارد.
-
کاهش ریسک جریمه‌ها
مودیان با ارائه‌ی مستندات کافی و دفاع منطقی می‌توانند از پرداخت جریمه‌های سنگین مالیاتی بپرهیزند.
-
حفظ اعتبار تجاری
در صورتی‌که این فرآیند به‌درستی انجام شود می‌تواند در حفظ و تقویت اعتماد مودیان در برابر سازمان امور مالیاتی مؤثر باشد.
-
کاهش استرس و فشار روانی
اطلاع از فرآیندهای دفاع مالیاتی و انجام صحیح آن‌ها می‌تواند فشارهای روانی ناشی از مسائل مالیاتی را کاهش دهد.
مراحل انجام دفاع مالیاتی
انجام دفاع مالیاتی دارای چندین مرحله‌ی مختلف است که باید با نهایت دقت و به‌درستی انجام شوند. این مراحل به شرح زیر هستند.
-
دریافت و بررسی برگ تشخیص مالیاتی
بعد از بررسی‌هایی که سازمان امور مالیاتی انجام میدهد، برگه‌ای تحت عنوان برگ تشخیص مالیاتی به شخص یا شرکت ابلاغ می‌شود که در آن میزان مالیات مشخص شده است. بعد از دریافت این برگه باید تمامی اطلاعاتی که در آن درج شده است را با دقت بررسی کنید و با مستندات مالی خود تطبیق دهید تا از صحت آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
-
تهیه مدارک و مستندات دفاعی
پس از آن نیاز است که به جمع‌آوری تمامی اسناد و مدارک مالی مرتبط با دوره‌ی بررسی‌شده بپردازید و اسنادی مانند فاکتورها، رسیدها، قراردادها و … را سازماندهی کنید. اکنون باید حسابداران رسمی و خبره برای تهیه گزارشات مالی و حسابرسی کمک بگیرید تا بتوانید مستندات دفاعی معتبری را ارائه دهید.
-
تنظیم اعتراض کتبی
با توجه به نمونه متن لایحه دفاعیه مالیاتی که می‌توانید در وب‌سایت‌های معتبر مربوطه به آن دسترسی داشته باشید باید نگارش لایحه را آغاز کنید. در این اعتراض‌نامه باید علل مخالفت با برگ تشخیص را ذکر کنید و مستندات دفاعی را پیوست آن نمایید. همچنین باید به موادی از قانون که برگ تشخیص با آن‌ها در مغایرت است نیز اشاره کنید. سپس باید اعتراض کتبی و مستندات دفاعی‌تان را در مهلت قانونی تعیین‌شده (معمولا ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص) به اداره‌ی مالیات تحویل دهید.
-
جلسه رسیدگی اولیه
بعد از تقدیم اعتراض به سازمان امور مالیاتی، این سازمان جلسه‌ای را به‌منظور رسیدگی به اعتراض شما تنظیم می‌کند که باید همراه با مستندات خود در آن حضور پیدا کنید و دلایل اعتراض را به‌صورت شفاهی نیز توضیح دهید. در این جلسه باید به‌صورت منطقی با مدارک و مستندات از موضع خود دفاع کنید.
-
پیگیری نتیجه رسیدگی اولیه
با اتمام جلسه، نتیجه به‌صورت کتبی به شما ابلاغ می‌شود و می‌تواند به تایید، تعدیل یا ابطال برگ تشخیص مالیاتی بپردازد. در این مرحله اگر از میزان مالیات تعیین‌شده رضایت داشته باشید می‌توانید آن را پرداخت کنید. در غیر این‌صورت باید مجددا اعتراض کنید.
-
اعتراض به هیات حل اختلاف مالیاتی
در صورتی‌که از نتیجه‌ی رسیدگی اولیه ناراضی باشید باید در مهلت مقرر به هیئت حل اختلاف مالیاتی اعتراض کنید و تمامی مدارک و مستندات خود را ارائه دهید تا با توضیحات و استدلال‌های شما مجددا بررسی کنند و پیوست اعتراض نمایند.
-
شرکت در جلسه هیات حل اختلاف مالیاتی
اکنون باید در این جلسات حاضر شوید و از پرونده‌ی خود دفاع کنید. لازم به ذکر است که این جلسات می‌تواند چند مرحله‌ای و زمان‌بر باشد. همچنین می‌توانید مستندات و دلایل جدیدی را برای دفاع از موضع خود ارائه دهید.
-
دریافت و پیگیری از رای هیات حل اختلاف
بعد از برگزاری این جلسات رای شما که می‌تواند تایید، تعدیل یا ابطال مالیات باشد، تعیین می‌شود. در این‌جا اگر نسبت به رای صادرشده رضایت داشته باشید باید برای تسویه‌حساب مالیاتی اقدام کرده و در صورت نارضایتی نیز باید به دیوان عدالت اداری اعتراض کنید.
-
اعتراض به دیوان عدالت اداری
اگر با رای هیات حل اختلاف مالیاتی موافق نباشید باید دادخواست خود را به دیوان عدالت اداری ارسال کنید تا پرونده شما چندین مرحله را طی کند و بتوانید به نتیجه‌ی نهایی برسید.
-
اجرای رأی و تسویه‌حساب مالیاتی
در نهایت باید مطابق رای نهایی این دیوان برای پرداخت مالیات تعیین‌شده اقدام کنید. پس از پرداخت نیز با دریافت مفاصا حساب مالیاتی پرونده‌ی مالیاتی‌تان کاملا بسته می‌شود.
لازم است که اشاره کنیم تمامی این مراحل را باید با کمک مشاوران و وکلای حرفه‌ای در زمینه‌ی مشاوره و دفاع مالیاتی انجام دهید تا بدون بروز مشکلات جدید بتوانید از حقوق مالیاتی خود دفاع کنید.
نمونه لایحه دفاع مالیاتی
به نام خدا
تاریخ ……./……./………
سازمان محترم امور مالیاتی
موضوع: اعتراض به برگه مالیاتی تشخیص اجاره‌ی املاک و مستغلات
با سلام و احترام، در پی دریافت برگه‌ی تشخیص اجاره‌ی املاک و مستغلات به شماره ……………….. مورخ …………….. و تاریخ ابلاغ ………، اعتراض خود را با استناد به دلایل زیر به اطلاع می‌رسانم:
مطابق تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم، تمامی وزارتخانه‌ها، مؤسسات، شرکت‌های دولتی و اشخاص حقوقی موظف به کسر مالیات از مبلغ کل اجاره‌های پرداختی هستند. لذا باید این مبلغ را تا پایان ماه بعد به اداره‌ی امور مالیاتی محل وقوع ملک واریز نمایند و رسید آن را به موجر ارائه دهند.
علاوه بر این، طبق تبصره ۱ ماده ۵۴ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی‌که مستاجر مشمول تبصره ۹ ماده ۵۳ ق.م.م باشد، تنها اجاره‌ی پرداختی مستاجر به‌عنوان مبنای تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره می‌شود.
بر اساس مدارک پیوست‌شده، از جمله قرارداد اجاره‌نامه، ملک واقع در نشانی ………………………………… به‌وسیله‌ی آقای …………………… به شرکت …………………….. اجاره داده شده است. همچنین، اظهارنامه‌ی املاک و مستغلات در پایان دوره‌ی مالی ارسال و مالیات مربوط به آن پرداخت شده که فیش‌های پرداختی نیز به پیوست ارائه خواهد شد.
در پایان، با توجه به اینکه مستاجر دارای شخصیت حقوقی است و اجاره‌ی پرداختی وی به‌عنوان معیار تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره در نظر گرفته می‌شود، و همچنین با توجه به اینکه موجر و مستاجر به تکالیف قانونی خود عمل کرده و مالیات مربوطه را پرداخت نموده‌اند، از آن سازمان محترم درخواست رسیدگی مجدد دارم.
چه افرادی باید نسبت به دفاع مالیاتی اقدام کنند؟
دفاع مالیاتی باید حتما توسط شخصی که از قوانین و اصول حسابداری مطلع است و بر دفاتر مالی، گزارشات و تراکنش‌های مالی مؤسسات مسلط بوده انجام شود، زیرا تنها در این صورت می‌تواند از حقوق شرکت دفاع کند و دادگاه را برای کسر نرخ مالیات متقاعد سازد. بنابراین می‌توان گفت که این کار از دشوارترین مراحل کاری واحد مالی محسوب می‌شود. لذا تمامی موسسات همواره در تلاش‌اند با فرستادن مدارک موثق، حسابرس مالیاتی را جهت ثبت مالیات منصفانه کمک کنند.
اما در صورتی‌که شرکت‌ها به دفاع نیاز پیدا کنند باید حتما از مشاوران مالیاتی که دارای دانش کافی در زمینه‌ی لایحه دفاعیه مالیاتی هستند کمک بگیرند تا بتوانند به‌خوبی از گزارشات مالی آن‌ها دفاع کنند. به‌عبارتی می‌توان گفت که دفاع مالیاتی دقیقا مانند یک شمشیر دو لبه است و اگر دفاع به‌خوبی انجام شود می‌توانید میزان مالیات پرداختی خود را کاهش دهید. در غیر این‌صورت حتی امکان دارد دولت خیلی بیشتر از قبل نسبت به اختلافات مالی شما آگاه شود و درگیر شرایط دشوارتری شوید. از جمله افرادی که می‌توانند برای دفاع مالیاتی اقدام کنند به شرح زیر هستند:
- هر فردی که مالک یا قانونی دارایی است می‌تواند برای حقوق خود حمایت مالیاتی داشته باشد.
- مودیان مقیم ایران که خارج از ایران مشغول به تجارت هستند.
- افرادی که خارج از ایران زندگی می‌کنند ولی دارای فعالیت اقتصادی در کشور هستند.
- تمامی ایرانیانی که به‌صورت قانونی مالیات می‌پردازند و تمامی درآمدشان را در ایران به‌دست آورده‌اند.
۱۰ نکته‌ی مهم برای موفقیت در دفاع مالیاتی
با رعایت نکات و موارد زیر می‌توانید دفاع مالیاتی با نتایج موفقیت‌آمیزی داشته باشید.
- اسناد مالی خود را به‌طور منظم نگه دارید و تمامی تراکنش‌ها را دقیق ثبت کنید.
- تمامی تغییرات مالی و بخشنامه‌ها را مرتبا مطالعه و پیگیری کنید.
- از مشاوران و وکلای مالیاتی خبره کمک بگیرید.
- مدارک را دقیق و شفاف ارائه دهید و یک دفاعیه‌ی کتبی اصولی تنظیم کنید.
- معافیت‌ها و تسهیلات مالیاتی که مرتبط با کسب‌و‌کارتان است را بیابید و از آن‌ها استفاده کنید.
- با انجام ممیزی داخلی در مورد صحت اطلاعات مالی خود اطمینان حاصل کنید.
- نسبت به ابلاغیه‌ها و مهلت‌های قانونی عملکردی سریع و دقیق داشته باشید.
- حتماً پرونده‌های قبلی خود را مرور کنید و اشتباهات خود را اصلاح کنید.
- با ممیزان مالیاتی ارتباطی حرفه‌ای و مستند داشته باشید.
- با کمک استراتژی‌های قانونی و برنامه‌ریزی مالیاتی بلندمدت، بار مالیاتی خود را بهینه‌سازی کنید.
دفاع مالیاتی دارای چه مشکلات و چالش‌هایی است؟
در طی پروسه‌ی اقدام برای دفاع مالیاتی مودیان با چالش‌های مختلفی ممکن است روبرو شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- عدم پذیرش مدارک جمع‌آوری‌شده توسط سازمان امور مالیاتی
- زمان‌بر و طولانی‌شدن پروسه‌ی رسیدگی به پرونده
- تفاوت در تفسیر قوانین مالیاتی
- هزینه‌های سنگین مشاوره و انجام پیگیری‌های حقوقی
چگونه می‌توانیم یک لایحه دفاع مالیاتی موثر و کارآمد تنظیم کنیم؟
برای تنظیم یک لایحه دفاع مالیاتی مناسب باید به موارد زیر توجه کنید.
-
استفاده از زبان حقوقی
لایحه باید به‌صورت کاملا حرفه‌ای و با زبان حقوقی و دقیق تنظیم شود و هیچ‌گونه ابهامی در آن وجود نداشته باشد، زیرا باعث ضعف در دفاعیه مالیاتی می‌شود.
-
استناد به مستندات و قوانین
تمامی ادعاها باید حتما با مستندات قانونی و مالی پشتیبانی شوند. در واقع استناد به قوانین و آیین‌نامه‌های مالیاتی باعث اعتباربخشی به لایحه می‌شود.
-
شفافیت در بیان دلایل
دلایل ارائه‌شده باید کاملا واضح و دقیق باشند و هر نوع پیچیدگی در بیان توضیحات می‌تواند دارای تاثیر منفی در نظر سازمان مالیاتی داشته باشد.
-
مراجعه به متخصصان
در بعضی از موارد پیچیده نیاز است که حتما از وکلا یا مشاوران مالیاتی کمک بگیرید، زیرا این اشخاص با آگاهی کاملی که از قوانین و مقررات دارند می‌توانند لایحه دفاع مالیاتی را به‌صورت حرفه‌ای تنظیم کنند.
در پایان…
دفاع مالیاتی و تنظیم لایحه دفاع مالیاتی از مهم‌ترین ابزارها در دنیای مالیاتی هستند و مودیان با استفاده از آن‌ها می‌توانند از بروز جریمه‌های مالی و اشتباهات ارزیابی مالیاتی جلوگیری کنند. البته این فرآیند بسیار حساس بوده و نیازمند دقت، آگاهی از قوانین و تنظیم مستندات قانونی صحیح است. با بهره‌گیری از این ابزارها مودیان می‌توانند به‌خوبی از حق‌وحقوق خود دفاع کنند و به‌خوبی از مشکلات مالیاتی به‌وجود آمده عبور کنند.
